Pokaż mi swoje usta

Większość osób z wadą słuchu bazuje na odczytywaniu mowy z ust bądź wspiera się tą umiejętnością na co dzień. Dla wielu osób jest to wręcz podstawa komunikacji. Odczytywanie mowy z ust nie umożliwia jednak rozumienia w 100%. 

Stosuje się dwa terminy odnoszące się do tej metody – „odczytywanie” bądź „czytanie” mowy z ust. To drugie określenie wprowadza jednak nieco w błąd. „Czytanie” bowiem kojarzy się z kontrolą nad treścią. W procesie czytania pismo jest statyczne, w wyjątkowych sytuacjach dynamiczne (np. napisy na filmach). Przy czytaniu książek, informacji w sieci czy gazet, sami wybieramy tempo. W każdej chwili możemy się zatrzymać lub zrobić przeskok. Mając przed sobą cały tekst, możemy wybrać tylko najistotniejsze informacje. Jeśli czegoś nie zrozumiemy lub chcemy sobie coś przypomnieć, śmiało możemy przewinąć kartkę czy cofnąć się.

Osoba z wadą słuchu musi dostosować się do tempa mówienia swojego rozmówcy. To od niego zależy jakość artykulacji – każda osoba ma własny, indywidualny sposób mówienia. Do tego dochodzi dodatkowa trudność – głoski, które w układzie ust niczym się nie różnią lub różnią się nieznacznie – np. dźwięczne i bezdźwięczne „p” i „b” lub nosowe „m” i „n”. Odbiorca musi mocno się skupić, by móc zrozumieć wypowiedź.

Osoba odczytująca mowę z ust jest więc zdana na swojego rozmówcę. Odczytuje to, co widzi, a to nie zawsze pokrywa się z przekazywaną treścią (obraz wielu słów na ustach jest taki sam, i tylko kontekst pozwala odgadnąć, o który wyraz chodzi). Rozumienie zatem to męcząca praca, „domyślanie się” treści w oparciu o zdobytą już wiedzę czy intuicję językową.

 

Twoja postawa może znacznie poprawić jakość komunikacji z osobą słabosłyszącą.

Jeśli chcesz ułatwić osobie z wadą słuchu rozmowę z Tobą, pamiętaj o kilku prostych zasadach:

  • stój przodem do rozmówcy
  • staraj się nie zmieniać gwałtownie pozycji
  • nie zasłaniaj ust ręką, nie żuj gumy, nie jedz, nie pal papierosów
  • najlepiej, by Twoje usta znajdowały się na wysokości wzroku rozmówcy
  • pamiętaj o dobrym oświetleniu Twoich ust
  • mów naturalnie, nie przeciągaj głosek/wyrazów, nie mów za szybko
  • nie krzycz, nie podnoś tonu głosu – postaraj się mówić wyraźniej

Dziękujemy w imieniu wszystkich odczytujących mowę z ust!